خورهای خوزستان به شدت آلوده به جیوه هستند

به گزارش خبرنگار ایرنا محمد جواد اشرفی روز سه شنبه در پانزدهمین همایش ملی علوم و فنون دریایی در بندر ماهشهر، افزود: بر اساس مطالعاتی که سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری دانشگاه شیراز انجام داده، خوریات (محدوده نیمه بسته آب) خوزستان از نظر جیوه به شدت آلوده بوده و میزان جیوه در آن بسیار بیشتر از استاندارد است.

وی با بیان اینکه هنوز پتروشیمی‌هایی هستند که بدون توجه به مسایل محیط زیستی و تنها برای تولید درآمد و منافع اقتصادی، در ماهشهر فعالیت می‌کنند، اضافه کرد: پتروشیمی رازی سال‌های سال است که اهالی بندر ماهشهر را تحت تاثیر آلودگی آب و هوا قرار می‌دهد.

اشرفی ادامه داد: پتروشیمی شیمی‌بافت پساب کاملا اسیدی خود را وارد خوریات می‌کند که رییس سازمان حفاظت محیط زیست دستور پیگیری قضایی آن را صادر کرد و پرونده این پتروشیمی اکنون مفتوح است که انتظار داریم مراجع قضایی با حمایت مسوولان استانی با این صنعت آلاینده به شدت برخورد کنند.

وی افزود: با وجود پیگیری‌ سال‌های گذشته، هیچ اقدام موثر و برخورد مناسب با تخلیه پساب‌های آلوده به خوریات صورت نگرفته است اما امیدواریم با حمایت‌هایی که انجام شده در افق سه ساله منطقه پتروشیمی را عاری از آلایندگی محیط زیستی داشته باشیم.

درخواست محیط زیست برای بازنگری طرح آمایش ماهشهر

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در ادامه با برشمردن تهدیدات محیط زیستی پتروشیمی‌ها، خواستار بازنگری در طرح آمایش بندر ماهشهر و ممنوعیت توسعه پتروشیمی‌ها شد.

وی افزود: بر اساس طرح آمایش سرزمین هرگونه بارگذاری فعالیت‌های نفتی و پتروشیمی در شهرستان ماهشهر ممنوع است البته پیرو درخواست نماینده ماهشهر در مجلس شورای اسلامی ، ما نیز درخواست بازنگری در این مورد را داریم.

اشرفی اضافه کرد: ممنوعیت فعالیت پتروشیمی در حریم خوریات مورد تاکید ماست اما در فاصله ۲۰ تا ۳۰ کیلومتری دریا مشروط به رعایت استانداردها مانعی ندارد.

وی یکی دیگر از تهدیدات سواحل خوزستان را استحصال و تجاوز به خوریات دانست که در دهه ۷۰ رشد چشمگیری داشته و در صورت بی‌توجهی ادامه می‌یابد.

اشرفی با اشاره به حساسیت سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به ساخت و ساز و استحصال آب در حریم خوریات، ادامه داد: این اقدام در راستای حفظ سلامت و امنیت شهروندان و ساکنان اطراف سواحل است و انتظار حمایت از مسوولان استانی و ملی داریم.

وی اقدامات پتروشیمی‌ها برای کاهش آلودگی محیط زیست دریایی انجام شده را نیز تشریح کرد و گفت: پتروشیمی بندر امام با ۴۰ سال سابقه فعالیت، به دلیل عملکرد واحد “کلرآلکالی” حجم زیادی جیوه را وارد دریا می‌کرد که با پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست، این واحد تعطیل شد.

اشرفی اضافه کرد: پتروشیمی مارون در ماهشهر تا پیش از سال ۹۶ یکی از تهدیدات معرفی بود اما سه سال متوالی است که به عنوان صنعت سبز کشور معرفی می‌شود. همچنین پتروشیمی تندگویان در حال اصلاح ساختار و فرآیندهای خود است که امیدواریم تا ۶ ماه آینده وضعیتش بهبود یابد.

تهدید دریا از قاچاق تا فاضلاب

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در ادامه با اشاره به ۲۷۵ کیلومتر نوار ساحلی در خوزستان، گفت: این سواحل به دلیل بارگذاری های متعدد و به لحاظ خصوصیات فیزیکی و اکولوژی در معرض تهدید هستند.

وی وجود ۲۴ واحد پتروشیمی فعال در سواحل بندر ماهشهر را یادآور شد و افزود: باراندازهای بندر امام خمینی(ره) ۷۰ درصد کالاهای اساسی کشور را تامین می‌کند و ۱۰ هزار هکتار مزارع پرورش ماهی و میگو نیز در این سواحل در حال بهره‌برداری است.

اشرفی اضافه کرد: حوضچه‌های استحصال نمک از دریا با تولید سالانه ۱.۵ میلیون تن، پنج درصد تولید جهان را به خود اختصاص داده‌اند همچنین خوزستان دارای سه مصب بزرگ قابل کشتیرانی و بزرگ‌ترین خور خاورمیانه با ویژگی‌های منحصربفرد است.

وی ادامه داد: سواحل دریا در خوزستان زیستگاه کمیاب‌ترین پرندگان مهاجر همچون گیلانشاه خالدار و سلیم خرچنگ‌خوار است؛ بزرگ‌ترین کلونی زادآوری و جوجه‌آوری فلامینگوها در خوزستان در خوریات قرار دارد و این منطقه زیستگاه پستانداران دریایی بینظیری است که قابلیت اکوتوریسم را دارد.

اشرفی با اشاره به تهدیدات محیط زیست دریا در خوزستان، گفت: عوامل تهدید کننده شامل پساب‌های صنعتی صنایع پتروشیمی، پساب‌های کشاورزی و فاضلاب شهرهای ساحلی آبادان، خرمشهر، ماهشهر، بندرامام خمینی(ره) و شادگان است که خوریات را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی افزود: فعالیت و تردد کشتی‌ها به شدت بر مناطق ساحلی خوزستان تاثیر گذاشته و قاچاق سوخت و تخلیه ناگهانی سوخت در نوار ساحلی نیز باعث آلودگی این منطقه شده است.

اشرفی اضافه کرد: در راستای جلوگیری از تخلیه فاضلاب‌های شهری، تصفیه خانه فاضلاب شهرهای ساحلی آبادان و خرمشهر قرار است تا شهریور امسال به بهره‌برداری برسد. تصفیه خانه فاضلاب شادگان نیز تیر پارسال افتتاح شده و تصفیه خانه فاضلاب ماهشهر و بندر امام خمینی(ره) با پیشرفت ۷۵ درصدی به دلیل مسایل مالی و فنی روند کندی دارد که مقرر شده تا پایان سال ۱۴۰۱ به اتمام برسد.

وی بیان کرد: محصولات پتروشیمی و مواد نفتی از اسکله‌های بندر ماهشهر تخلیه و بارگیری می‌شود که آلودگی زیادی ایجاد کرده‌اند.

اشرفی ادامه داد: با پیگیری‌ انجام شده، اداره بنادر و دریانوردی متعهد شده است که ضوابط تردد کشتی‌ها را طبق الزامات مارپل (کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتی‌ها) اجرا کند و هم اکنون نظارت بر این موارد صورت می‌گیرد.

خسارت‌های انسانی برای دریا

رییس انجمن علوم و فنون دریایی نیز در این همایش خواستار توسعه دریامحور شد و گفت: دخالت‌های انسانی در محیط زیست دریا خسارت‌های زیادی برای کشور داشته است.

مهدی سنایی افزود: اقیانوس‌ها به لحاظ اقتصادی برای کشورهایی که به شیلات و منابع دریایی وابسته هستند، حایز اهمیت هستند و به عنوان بخش مهمی از تجارت بین‌المللی شمرده می‌شوند.

وی اضافه کرد: دخالت‌های انسانی شامل بهره‌برداری بی‌رویه، آلودگی دریایی، تخریب زیستگاه، ماهیگیری غیرقانونی، ورود گونه‌های غیربومی از جمله مواردی است که خسارت‌های زیادی برای کشور به بار آورده است.

سنایی، برگزاری این همایش را گام مهمی در راستای کاهش تخریب بیان کرد و گفت: یکی از موارد مورد توجه این همایش تاکید بر توسعه دریامحور است، حدود ۴۰ درصد کشور ما به طول پنج هزار و ۷۰۰ کیلومتر مرز دریایی است که نیاز است در توسعه و بهره‌برداری از دریا مورد توجه قرار گیرد و امیدواریم در پتروشیمی‌ها این مساله را پررنگ‌تر کنیم.

بر اساس این گزارش، پانزدهمین همایش ملی علوم و فنون دریایی ایران با محوریت محیط زیست دریایی و حفاظت تالاب‌ها روزهای ۱۷ و ۱۸ خرداد، همزمان با هفته محیط زیست، در ماهشهر برگزار در حال برگزاری است. این همایش شامل محورهای فیزیک دریا و هواشناسی دریایی، اثرات متقابل تغییر اقلیم و اقیانوس‌ها، آلودگی‌های محیط زیست دریایی و حفاظت از زیستگاه‌های دریایی و حفاظت از تالاب‌ها و تامین حقابه‌ها و پدیده گرد و غبار است.