دز در بند

پل ساسانی دزفول با ۱۷۰۰ سال قدمت، شرق و غرب دزفول را به هم متصل می‌کند و بر فراز رودخانه دز واقع شده؛ رودخانه‌ای که شریان حیاتی دزفول محسوب می‌شود و معیشت و زندگی مردم را در گذشته و حال تامین کرده است.
سلامت این رودخانه زندگی بخش به منزله وجود و هستی شهر و هرگونه بیماری و ضعف آن به منزله درخطر افتادن سلامت شهر و شهروندان است.
این روزها حجم زیادی از فاضلاب شهری دزفول در قسمت پایه‌های بخش غربی پل ساسانی وارد رودخانه دز شده و سلامت محیط زیست و شهروندان را تهدید می‌کند.

برای بررسی موضوع بازدیدی با حضور مسوولان محیط زیست، آب وفاضلاب، شهرداری و بهداشت تدارک دیده شد؛ بنا به گفته رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول، فاضلاب ورودی از غرب رودخانه دز مربوط به خروجی شهرداری بوده که برطرف شده است ولی همچنان فاضلاب تعدادی از خانه‌های موجود در جاده ساحلی به رودخانه سرازیر می‌شود.

رضا قپانچی پور خواستار اتصال فاضلاب سریع این خانه‌ها به شبکه فاضلاب شد و ادامه داد: پیگیری لازم از سوی مسوولان آبفا به عنوان متولی فاضلاب شهری تا حصول نتیجه و اتصال این فاضلاب به شبکه انجام می‌شود.
در برخی کانال‌های فضای مجازی عنوان شده بود که فاضلاب میدان تره بار و مغازه‌های اطراف به رودخانه دز سرازیر می‌شود که بعد از بررسی اداره حفاظت محیط زیست دزفول اعلام شد این موضوع صحت ندارد و فاضلابی از این طریق وارد رودخانه نمی‌شود.

معاون امور شهری شهرداری دزفول نیز که در بازدید از محل ورود فاضلاب به رودخانه دز زیر پل قدیم حضور داشت، عنوان کرد: شبکه فاضلاب خیابان ساحلی بین پل جدید و قدیم دزفول معروف به کوی مسلم اجرا شده ولی انشعابات خانگی به شبکه فاضلاب وصل نشده‌اند؛ همین امر باعث شده خروجی فاضلاب منازل به جداول دفع آب‌های سطحی متصل و در رودخانه دز تخلیه شوند.
محمد ابوالحلاج در این باره توضیح داد: طی بازدیدی که در این خصوص انجام شده مشخص شد، فاضلاب چند منزل مسکونی در این نقطه به شبکه فاضلاب متصل نیست که شهرداری متعهد شد جداول روباز را به کانیوا تبدیل و مشکل را رفع کند.
او از اداره امور آب و فاضلاب دزفول خواست تا قبل از بارندگی‌ها اقدام لازم را در این زمینه انجام دهد تا شهرداری نیز اقدامات خود را آغاز کند.

معاون فاضلاب امور آب و فاضلاب دزفول اما نظر دیگری داشت؛ او منشا ورودی فاضلاب به رودخانه دز را جداول روباز و آبهای سطحی که ارتباطی با شبکه فاضلاب شهری ندارد، دانست.
حسین سعادتی‌فر ادامه داد: فقط فاضلاب حدود ۱۰ مشترک خانگی به فاضلاب شهری متصل نیست که در تلاش هستیم مشکل این منطقه را تا سه هفته آینده برطرف کنیم.
وی با بیان اینکه ۴۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب در دزفول احداث شده که فاضلاب آن وارد تصفیه خانه می‌شود، بیان کرد: هزینه اتصال فاضلاب خانه‌های یادشده به فاضلاب شهری ۲ میلیارد ریال است که امیدواریم با این اقدام مشکل رفع و فاضلابی وارد رودخانه نشود.

این پایان ماجرا نیست، علاوه بر نقطه یادشده در زیر پل قدیم، فاضلاب از چند نقطه دیگر نیز وارد رودخانه دز می‌شود؛ یکی از این نقاط کوی حافظ بود که اخیرا مشکل آن برطرف شد؛ قپانچی‌پور با اشاره به رفع مشکل در این منطقه از ورود فاضلاب تیپ ۲۹۲ زرهی ارتش به رودخانه اظهار تاسف کرد البته به این موضوع نیز اشاره داشت که اقداماتی برای رفع مشکل صورت گرفته و قرار است یکهزار و ۳۰۰ متر لوله گذاری برای اتصال فاضلاب این تیپ به شبکه فاضلاب شهری انجام و مشکل برطرف شود.

معاون فاضلاب آبفا دزفول درخصوص ورود فاضلاب تیپ ۲۹۲ زرهی دزفول به رودخانه این وعده را داد که مشکل با همت ارتش و آبفا دزفول برطرف می‌شود؛ برای این کار قرار است ارتش ایستگاه پمپاژ احداث و آبفا خط یک و نیم کیلومتری انتقال فاضلاب تا میدان امام حسین(ع) را اجرا کند.

سعادتی‌فر اعتبار مورد نیاز برای این طرح را حدود ۱۰۰ میلیارد ریال اعلام و بیان کرد: طرح وارد مناقصه شده و تا آذر یا دی‌ماه امسال پیمانکار مشخص خواهد شد.

یکی دیگر از ورودی‌های فاضلاب به رودخانه دز که در گزارش‌های پیشین ایرنا نیز به آن اشاره شده کوی زیباشهر است؛ نقطه‌ای که بنا به گفته کارشناسان حفاظت محیط زیست یک نقطه بحرانی از نظر ورود فاضلاب به رودخانه است.

آبفا هم که طبق معمول دلیل تاخیر در اتصال این فاضلاب به شبکه فاضلاب شهری را نبود اعتبار عنوان می‌کند؛ سعادتی‌فر در این باره می‌گوید: عملیات اجرایی اتصال فاضلاب زیباشهر به فاضلاب شهری حدود ۱۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و طبق آخرین برآورد در سال ۱۴۰۰، رفع مشکل فاضلاب زیباشهر که هشت کیلومتر طول دارد نیازمند یکهزار میلیارد ریال اعتبار است.
به گفته او عملیات اتصال فاضلاب کوی زیباشهر به شبکه فاضلاب شهری از سال ۹۸ آغاز شده ولی به علت تامین نشدن اعتبار متوقف شده است.

فاضلاب کوی سعدی نیز بنا به گفته رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان دزفول از ضلع شرقی رودخانه وارد می‌شود تا این محاصره را تنگ و تنگ تر کند.

بنا به گفته معاون عمرانی و برنامه‌ریزی فرمانداری ویژه دزفول برای تصمیم گیری درخصوص رفع مشکلات فاضلاب و جلوگیری از ورود آنها به رودخانه نشست‌های متعددی برگزار شده است؛ امیر احسانیان به وعده شهرداری و آبفا دزفول برای جمع آوری و تعریف پروژه برای انتقال فاضلاب به شبکه فاضلاب شهری اشاره کرد.

او با بیان اینکه ظرف یک ماه کارگاهی در محل ورود فاضلاب به رودخانه دز زیر پل قدیم تجهیز می‌شود، ادامه داد: مجموعه فرمانداری پیگیر این موضوع است تا هرچه سریعتر نسبت به اجرای پروژه اقدام شود.
ورود فاضلاب از چند نقطه دیگر به رودخانه دز نیز مورد اشاره احسانیان بود؛ او در این باره گفت: در برخی موارد تداخل تاسیساتی وجود دارد البته بررسی‌های کارشناسی صورت گرفته و قرار است برای رفع این مشکلات اقدام اساسی شود.

با وجود تمام اقدامات و اظهارات به نظر می‌رسد باید عزمی جدی‌تر برای نجات رودخانه دز صورت گیرد؛ در اغلب نقاط رودی که روزی زلالی اش نقل مجالس بود اکنون بوی تعفن می‌دهد و به دلیل ورود فاضلاب و شوینده‌ها شاهد افزایش چشمگیر جلبک‌ها در آن هستیم.

انتظار می‌رود دستگاه‌های اجرایی و متولی با برداشتن قدمی هرچند کوتاه برای رفع معضلات زیست محیطی این رود خروشان آستین همت بالا بزنند.